Ο Michelangelo Morganti, Συντονιστής του Προγράμματος LIFE FALKON από το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών της Ιταλίας CNR-IRSA, πραγματοποίησε ένα ιδιαίτερο ταξίδι στη Σενεγάλη.
Αυτό που τον έφερε τόσο μακριά από τις περιοχές υλοποίησης του Προγράμματος, είναι η ύπαρξη της μεγαλύτερης ομαδικής κούρνιας Κιρκινεζιών στον κόσμο! Λίγο έξω από το Kaolack, ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Σενεγάλης, ξεχειμωνιάζουν περισσότερα από 40.000 Κιρκινέζια! Η τεράστια αυτή συγκέντρωση ανακαλύφθηκε μόλις το 2007 από μια γαλλική αποστολή και έχει ως επίκεντρο τα τεράστια Μπαομπάμπ του νησιού Kousmar, στο μέσο του ποταμού Saloum. Η επίσκεψη του Michelangelo ξεκίνησε στις 7 Νοεμβρίου 2022 και μαζί του βρίσκονταν δύο από τους πιο γνωστούς ερευνητές του είδους, οι Ισπανοί Javier Bustamante και Carlos Marfil από τον Βιολογικό Σταθμό της Doñana στη Σεβίλλη. Μετά από 6 ώρες πτήσης, η ομάδα έφτασε στο Ντακάρ, την πρωτεύουσα της Σενεγάλης. Το βασικό αντικείμενο της αποστολής, η οποία ονομάστηκε HORUS EBD, αλλά και του LIFE FALKON, ήταν η μελέτη της μεγαλύτερης χειμερινής συγκέντρωσης Κιρκινεζιών στον κόσμο, η τοποθέτηση πομπών και η συλλογή δειγμάτων βιολογικού υλικού. Επιπλέον στόχος ήταν η ανάπτυξη επαφών και συνεργασιών της ομάδας στην περιοχή, ώστε να διευκολυνθεί η υποστήριξη μελλοντικών αποστολών.
Ένα από τα είδη δέντρων στα οποία το Κιρκινέζι λατρεύει να κουρνιάζει είναι τα Μπαομπάμπ (Adansonia sp.)! Από τα 8 είδη που υπάρχουν στον κόσμο, το Adansonia digitate φύεται στην ηπειρωτική Αφρική, έξι είδη είναι ενδημικά της Μαδαγασκάρης και ένα είδος υπάρχει στην Αυστραλία. Στη Σενεγάλη, τα Μπαομπάμπ είναι προστατευόμενα από το Νόμο και υπάρχει εθνικό πρόγραμμα διατήρησης του είδους.
Εκτός από τα Κιρκινέζια, η ομάδα στο Kousmar, παρατήρησε μεγάλους αριθμούς από Υφαντές του είδους Ploceus cucullatus και εντυπωσιακούς Ικτίνους του είδους Chelictinia riocourii (Scissor-tailed Kites). Απρόσμενα, η ομάδα έπιασε στα δίχτυα που προορίζονταν για τη σύλληψη των Κιρκινεζιών, μια ομάδα από 10 φρουτονυχτερίδες του είδους Eidolon helvum, το οποίο είναι επίσης μεταναστευτικό και που στη Ζάμπια φτιάχνει χειμερινές κούρνιες αποτελούμενες από 10 εκατομμύρια άτομα! Τα Κιρκινέζια στην Ευρώπη έχουν για γείτονες στις περιοχές αναπαραγωγής τους τις γνωστές μας Χαλκοκουρούνες (Coracias garrulus), αλλά στη δυτική Αφρική η χειμερινή τους συντροφιά είναι οι, συγγενικές των πρώτων, Χαλκοκουρούνες της Αβησσυνίας (Coracias abyssinicus).
Μαζί με τα Κιρκινέζια, πιάστηκε στα δίχτυα και ένα ανήλικο Μαυροκιρκίνεζο (Falco vespertinus). Στην Ιταλία, η ομάδα πεδίου του LIFE FALKON μελετά παράλληλα και αυτό το είδος, καθώς στις περιοχές υλοποίησης του προγράμματος στην κοιλάδα του Πάδου τα δύο γεράκια είναι συμπάτρια και ανταγωνίζονται για τις ίδιες πηγές τροφής, που είναι βέβαια τα μεγάλα έντομα. Τα Μαυροκιρκίνεζα φυσιολογικά διαχειμάζουν πολύ νοτιότερα στην Αφρική αλλά όπως φαίνεται, κάποια μένουν και στη Σενεγάλη μαζί με τα Κιρκινέζια.
Η αποστολή της ομάδας φρόντισε να δράσει και για την προστασία αυτού του σημαντικότατου ενδιαιτήματος όχι μόνο των Κιρκινεζιών αλλά και πολλών άλλων ειδών. Το ενημερωτικό υλικό του LIFE FALKON μοιράστηκε στα παιδιά και στους υπόλοιπους κατοίκους του χωριού Ndiaffate, που είναι και οι πραγματικοί χρήστες τους δάσους στο οποίο διαχειμάζουν τα Κιρκινέζια. Αυτοί θα είναι ο μελλοντικοί προστάτες του περιβάλλοντος στην περιοχή και όπως φάνηκε, τους άρεσαν πολύ οι κάρτες του LIFE FALKON!
Η αποστολή ολοκληρώθηκε με επιτυχία! 14 Κιρκινέζια σημάνθηκαν με πομπούς GPS και τώρα όποιος θέλει μπορεί να παρακολουθήσει τις κινήσεις και την εντυπωσιακή μετανάστευση κάποιων από αυτά, μέσω μιας ψηφιακής εφαρμογής. Απλά κατεβάστε στο κινητό σας τηλέφωνο το AnimalTracker app και ψάξτε για τα ονόματα: Aliou, Aly, Aida, Boubacar, Diaynaba, Ibou, Moussa, Samba, Masse. Μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου τα Κιρκινέζια έφτασαν στις περιοχές αναπαραγωγής τους, κάποια στο Μαρόκο και κάποια στην Ισπανία.
Ακολουθήστε τα online!
1 Δεκεμβρίου 2022